سفرنامه روسیه: (۱) نادر، وبلاگ فرسنگ

نادر سال ۱۳۹۰ به روسیه سفر کرده. کلا اهل ایران گردی و جهان گردیه و خاطرات سفرش رو در وبلاگ شخصی اش به اسم فرسنگ می نویسه.
قلم ساده و خودمونی و روانی داره. این یادداشت، بخش اول گزارش سفرش به مسکو است. نادر به چند شهر دیگه روسیه هم سفر کرده که درباره اونا هم در وبلاگش نوشته.
اگر شما هم خاطرات سفر به روسیه دارین، خوشحال می شیم در اینجا منتشر کنیم.
ایمیل ما: iloverussia.ir@gmail.com

بعد از خداحافظی از ماموران همیشه عبوس و گرفته فرودگاه، حدود ساعت سه و نیم بامداد هواپیما از زمین جدا شد. هواپیمای کوچک ایرباس A319 تمیز و نو به نظر میرسید. پذیرایی کلا خیلی جالب نبود. به نظر میرسه کلا روسها آشپزهای خوبی نباشن چون توی روسیه هم غذاهای روسی چندان چنگی به دل نمی زد. صبح زود رسیدم مسکو. توی هواپیما با یه پسر تاجیک به نام احرار آشنا شدیم که بعدها خیلی به ما کمک کرد.
از لحاظ زمانی خیلی برامون مشکل ایجاد نشد چون مسکو و تهران فقط نیم ساعت اختلاف ساعت دارن. فرودگاه اصلی شهر مسکو ، شرمتیوو Sheremetyevo نامیده میشه فرودگاه نسبتا تمیز و مدرنیه که توش از اینترنت وایرلس خبری نیست. به راحتی از قسمت کنترل ویزا عبور کردیم. پس از تبدیل مقداری پول با ماشین دوست احرار عازم مسکو شدیم.
اگه خواستید تو فرودگاه پول تبدیل کنید تو همون طبقه ای که وارد شدید اینکار رو انجام ندید در طبقه پایین که کمتر رفت و آمد میشه هم صرافی هست که از صرافی طبقه بالا خیلی قیمت هاش بهتره. هاستلی رو که از قبل رزرو کرده بودیم تو قسمت قدیمی شهر و نزدیک میدان سرخ قرار داشت. به جان خودم اگه احرار نبود تا همین الان که دارم این خاطره رو می نویسم داشتیم تو مسکو دنبال اون هاستل می گشتیم! تو روسیه ساختمون های قدیمی به همون شکل حفظ می شن و شهرداری به هیچ وجه بهشون اجازه نمیده که رو ساختمون تابلو نصب کنن. هاستل ما هم که طبقه آخر یه ساختمون قدیمی بود که اصلا تابلو نداشت. با پرس و جو های احرار بالاخره هاستل پیدا شد.
معمولا توی کشورهای شوروی سابق در ساختمون ها رمز دارن و از آیفون خبری نیست. (نمونه این جور درها رو توی ایروان دیده بودم) شانس آوردیم که از قبل توی سایت این هاستل توی قسمت نظراتش پسوورد در رو دیده بودم!
توی ساختمون یه کمی ترسیدم. قبلا زیاد هاستل رفته بودم ولی این مدلیش رو نه. اولا که برعکس خیلی از جاها تمام ساختمون متعلق به هاستل نبود. حتی توی ساختمون هم هاستل تابلو نداشت. راهروهای پهن و یه شوفاژ دیواری که اندازه یه پیکان بود! هاستل طبقه آخر قرار داشت که یه جورایی زیرشیروونی بود. در باز بود و هیچ مسئولی هم اونجا نبود. کم کم داشتیم بی خیال می شدیم که مسئول اونجا که یه دختر جوون بود خواب آلود و سر و صورت نشسته پیداش شد. دختر خوش برخوردی بود با دیدن چند تا مهمون چینی مطمئن شدیم اینجا خانه ارواح نیست!
کلا شرایط اقامت تو روسیه چندان جالب نیست. بیشتر هاستل ها بخشی از ساختمونهای عهد بوق هستند و هتل ها بسیار گرون. همین زیر شیروونی ما شبی ۱۰۰ دلار بود. صاحب هاستل یه پسر جوون روس بود که استثنا انگلیسی رو خیلی خوب حرف می زد. خیلی خیلی به ما کمک کرد. مخصوصا تو خریدن آنلاین بلیط قطار. خرید بلیط توی ایستگاههای قطار روسیه یه تراژدی واقعیه. با فروشندگان تقریبا مسنی که جز روسی هیچ زبونی رو نمی فهمند و تابلوهایی که فقط به روسی نوشته شدن.
اولین کارمون خرید نقشه شهر و متروی مسکو بود. پیاده راه افتادیم سمت میدان سرخ. حدود ۵ دقیقه راه بیشتر نبود. اولین ساختمونی رو که دیدیم مجلس دومای روسیه بود که هنوز نماد داس و چکش کمونیست ها بالاش بود. (اگه نمی تونستیم الفبای روسی رو بخونیم عمرا می فهمیدیم این دوماست واسه همینه که تاکید می کنم حتما الفبای سیرلیک رو یاد بگیرید).


نمایی از مجلس دوما

یه اخلاق خوبی که این روسها دارن اینه که تاریخشون رو اونجور که دلشون می خواد نمی نویسن و سانسورش نمی کنن. اینو قبول کردن که حکومت تزارها و کمونیست ها هم جزئی از تاریخ کشورشونه. نمادهای داس و چکش کمونیست ها و عقاب دو سر تزارها هنوز در همه جا پابرجاست تا مردم با دیدنشون یادشون بیفته که برای رسیدن به آزادی از چه مراحلی گذشتن. اشتباهی که ما زیاد تو تاریخمون کردیمو می کنیم. بخشهایی رو که باهاش حال نمی کنیم رو فراموش یا پاک می کنیم. ساسانیان قدرتمند میشن و آثار ۴۸۰ سال حکومت اشکانیان رو پاک می کنن تا ما از تقریبا نیم هزاره تاریخمون بی خبر باشیم چون جناب اردشیر با نظام فدرالی اشکانیان حال نمی کرده. حالا ساسانیان هر چه قدر مقتدر و با ابهت بوده باشن هم حق همچین کاری رو نداشتن. یا رضا شاه میاد خیلی از ساختمونهای توپ کاخ گلستان و تکیه دولت مربوط به دوران قاجار رو به بهونه نوگرایی داغون می کنه یا دروازه های قدیمی تهران رو برای تعریض خیابون ها خراب می کنه. هر چقدر مدرنیته خوب باشه و هر چقدر هم قاجارها مزخرف بوده باشن که بودن! بالاخره یه بخشی از این تاریخ هفت هزار ساله بودن یا نه؟
چیزی که توی مسکو زودتر از همه جلب توجه می کنه ماشینهای خفن توی خیابونه. از ماشین هایی که تو ایران معموله تقریبا خبری نبود. اگه برند روی ماشینها رو نمی خوندیم اصلا نمی فهمیدیم اینا چی هست. پولدارهاشون برعکس مایه دارهای ما عاشق آودی هستند نه بنز و BMW خیلی به سختی میشه ماشینهای روسی مثل لادا رو پیدا کرد.

بعد از فروپاشی شوروی و باز شدن درها، روسیه با هجوم سنگینی از طرف غرب چه از لحاظ اجناس و چه فرهنگ مواجه شد و مردمی که سالها محروم از همه چیز بودن یهو خودشون رو وسط کلی نعمت دیدن و شاید یه جورایی بی جنبه بازی درآوردن. دو هفته واسه نظر دادن واسه همچین چیزی خیلی کمه ولی خود من اینجوری احساس کردم که از فرهنگ روسی لااقل توی خیابون فقط زبان روسی و آبجو خوردن و سیگار کشیدن باقی مونده. اجناس روسی که دیده نمیشه حتی بیشتر ایرلاین های روسی از هواپیماهای غربی استفاده می کنن و توپولوف و آنتونوف و ایلیوشین رو می دن به ما!!!
این زیاد آبجو خوردن تو سن بالا تاثیرشو نشون میده و باعث افت شدید بدن میشه. یکی از پسرها توی هاستلمون توی سنت پترزبورگ هنوز از خواب بیدار نشده توی رختخواب اول آبجو می خورد تا انرژی بگیره! گوشه و کنار خیابون همه جا میشه شیشه های خالی مشروب و آبجو که از میگساری شبهای قبل باقی مونده رو دید.
پسرهای روس خیلی قد بلند و خوش تیپ نیستند ولی دخترهای روسی بیشترشون قد بلند و بلوند و زیبا و خوش هیکل و شیک پوش و… هستند. ما که همش سرمون پایین بود و از آسفالتهای صاف خیابون استفاده می کردیم!
بالاخره رسیدیم به ورودی میدان سرخ یه فضای باز که فکر کنم بهش میگن میدان مانژ (مطمئن نیستم) که در یک نگاه کرملین، موزه تاریخ مسکو و سردر میدان سرخ معلوم بود. مجسمه مارشال گئورگی کنستانتینویچ ژوکوف فاتح برلین هم که عقاب نازی ها زیر پای اسبش افتاده بود توی میدون نصب شده.


مجسمه مارشال ژوکوف. پشت مجسمه ساختمان موزه تاریخ قرار گرفته

از سر در میدان که در واقع یه کلیسای کوچک بود گذشتیم. اینجا دو نفر خودشون رو مثل لنین و استالین درست کرده بودن واقعا هم قیافه هاشون شبیه اینا بود و مردم باهاشون عکس می انداختند. خود میدان مربعی شکله و با سنگفرش پوشیده شده. اطراف میدون ساختمونهای مهمی قرار داره. سمت راست کرملین که پای دیوارش مقبره لنین و چند تا از سران شوروی سابق مثل استالین قرار داره، روبه رو کلیسای سنت باسیل و سمت چپ بازار گوم.


نمایی از میدان سرخ


یه گروه متال لوگزامبورگی

کلیسای سنت باسیل با اون گنبدهای قیفی شکلش الان به نماد روسیه تبدیل شده و خیلی ها اونو با کرملین اشتباه می گیرن. این کلیسا در قرن ۱۶ به دست ایوان مخوف اولین تزار روسیه به مناسبت شکست تاتارها و اشغال شهر کازان ساخته شد.

ما از داخلش هم بازدید کردیم برای من که داخل این کلیسا جذابیتی نداشت. بلیط ورودیه هم نسبتا گرون بود. کلا تو روسیه ورودیه ها گرونه. تمام در و دیوار با تصاویری از عیسی مسیح و مریم مقدس و اسقف های اعظم پوشیده شده بود و مثل بیشتر نقاشی های قرون وسطی اروپا نگاه ها سرد و بی حالته. حتی یه تابلوی راهنما که به زبان غیر روسی نوشته شده باشه توی کلیسا وجود نداشت. از طبقه بالای کلیسا تمام میدان با یه نمای خوب معلومه.


درون یکی از قیف های کلیسا


نمای میدان سرخ از درون یکی از پنجره های کلیسا

بازار گوم یکی از بازارهای خیلی قدیمی مسکو هستش که بعد از حمله ناپلئون و آتش سوزی مسکو برای زنده کردن تجارت در روسیه ساخته شد. داخلش خیلی قشنگه. از اجناسش قیمت نگرفتیم ولی میشه حدس زد که قیمتها چه وضعیتی باید داشته باشه.


داخل بازار گوم

در پشت کلیسا رودخونه مسکوا قرار گرفته که میگن اسم شهر رو از این رودخونه گرفتن. واسه امروز دیگه بس بود. روی پل رودخونه واستادیم و به قایق های مسافربری قشنگی که روی رودخونه شناور بودن نگاه می کردیم.

در سمت دیگه کرملین که در جهت مخالف میدان سرخ قرار گرفته یه پارک بزرگ قرار داره که بهش میگن باغ الکساندر. پای دیوار کرملین توی این پارک مزار سرباز گمنام قرار داره. واقعا نمی دونم آیا سربازی اونجا خاک شده یا نماده. چند تا سرباز هم بدون هیچ حرکتی ساعتها اونجا شیفت میدن. مراسم تعویض شیفت این سربازها هم به یکی از جاذبه های توریستی مسکو تبدیل شده. شب هم احرار با ماشین قشنگش اومد دنبالمون و کلی از جاهای توپ و بافت جدید شهر رو نشونمون داد. البته راستش مسکو شب درست و حسابی نداره هوا از ۱۲ تا یک شب تاریک میشه و ۴ صبح هم هوا روشنه. این حسابی خواب و خوراک ما رو به هم ریخته بود.


مزار سرباز گمنام


مسکو ساعت ۱۰ شب

روز بعد تصمیم به بازدید از یکی دیگه از آثار جهانی روسیه کردیم. مجموعه نوودویچ Novodevichy که مجموعه ای از کلیساها بود. کلیساها سفید و با گنبدهای قیفی طلایی بودن. راستش با دیدن سنت باسیل اینا دیگه جذابیتی ندارن. زود از اونجا زدیم بیرون. به نظرم یه نقصی که معماری روسیه داره اینه که با همه مجلل و باشکوه بودنش تنوع زیادی نداره و زود خسته کننده میشه.

از اونجا مستقیم رفتیم قبرستان مشاهیر که نزدیک به این کلیساها ولی بیرون از محوطه قرار داشت. اینجا خیلی متفاوت بود. پر از قبرهایی که سنگ قبرشان کلی اثر هنری بود واسه خودشون. بیشترشون به صورت نیم تنه یا صورت صاحب قبر بود. سنگ قبر بعضی ها هم به شکل یه نماد بود که نشون می داد اینا توی چه کاری تخصص داشتند. شخصیت هایی مثل بوریس یلتسین اولین رئیس جمهور روسیه، نیکلای خروشف رئیس مخوف حزب کمونیست در دوران شوروی، نیکلای گوگول و آنتوان چخوف نویسنده و توپولف (بدون شرح! البته تلفظ درست نام ایشون طبق اون چیزی که روی قبرش نوشته بود Tupoliev هستش) و کلی آدم مشهور دیگه که من نمی شناختمشون اینجا دفن شده بودن. باز هم اینجا آشنایی با الفبای روسی برای خوندن اسم قبرها و استفاده از راهنما به کار میاد. جای قشنگی بود. زمان توش خیلی زود می گذشت. فقط یه چیزی ناراحتم می کرد. چقدر اینا برای مشاهیرشون احترام قائلن و چه گورستان مرتبی براشون درست کردن. انقدر خوبه که آدم هوس می کنه بمیره! حالا اینو مقایسه کنید با گورستان مشاهیر ما توی منطقه تجریش تهران. منظورم گورستان ظهیرالدوله است. اگه وقت داشتید توی اینترنت یه سرچ در موردش بکنید ببینید چه آدم های بزرگی اونجان. فقط یکیشون فروغ فرخزاده. حالا دلم می خواد برید اونجا و ببینید چه وضعی داره. و یه چیز دیگه هم یه مسئله شخصی بود که آزارم می داد. چرا من تا مسکو اومدم و گورستان مشاهیرشون رو دیدم ولی تا ظهیرالدوله که راه زیادی هم نیست نرفتم.


مزار بوریس یلتسین اولین رئیس جمهور روسیه


مزار جناب توپولوف (Tupoliev )


مزار الکسی نیکولایویچ تولستوی شاعر و رمان نویس بزرگ روسیه (با لئو تولستوی اشتباه نشود)


مزار آنتوان چخوف

از اونجا هم یه سری به یه پارک به اسم ودنخا Vedenkha زدیم که روسها خیلی ازش تعریف می کردن ولی برعکس سردر بزرگش چیز زیادی نداشت. شاید فواره طلایی اون که جوونها دورش آب بازی می کردن (البته به طور مختلط) بهترین جاذبه اش بود.

3 فکر می‌کنند “سفرنامه روسیه: (۱) نادر، وبلاگ فرسنگ

  1. بازتاب: سفرنامه روسیه: (۳) خانم ندا | آی لاو راشا

  2. بازتاب: «دختر استالین»؛ سفر به هزارتوی شخصیت پیچیده استالین – دانلود رایگان فیلم سریال اهنگ بازی نرم افزار

دیدگاهتان را بنویسید

نشانی ایمیل شما منتشر نخواهد شد. بخش‌های موردنیاز علامت‌گذاری شده‌اند *