آهنگ «ژوراولی» (Zhuravli) که به زبان روسی یعنی «درنا»، اشک روس ها را درمیاورد، آن هم در این روزها.
فردا ۹ می، دقیقا ۷۰ سال از پایان جنگ جهانی دوم می گذرد. در این جنگ ۲۰ و چند میلیون اهل شوروی جان خود را از دست دادند. یعنی ۱۵ درصد جمعیت شوروی سابق شهید شدند!
این رقم، ۴۰ درصد کل جانباختگان جنگ جهانی دوم است. این در حالی است که بیش از ۶۰ کشور درگیر این جنگ بودند. به عبارت دیگر، شوروی معادل حدود ۲۵ کشور تلفات داده.
چه بسا اگر آسیبی که استالین از جبهه شرقی بر هیتلر تحمیل کرد نبود، اروپای امروز، شکل دیگری داشت.
این سومین باری بود که روسیه، به نوعی قربانی اروپا شد. اولین بار روسیه درگیر یوغ مغول ها شد تا رنسانس در اروپا شکل بگیرد. دومین بار در جریان کشورگشایی های ناپلئون بناپارت بود که روسیه با شکست ارتش وی، به نوعی اروپا را از دست ناپلئون نجات داد.

از این جهت است که ۹ می در روسیه «روز پیروزی» نام دارد و شاید بشود آن را مهم ترین مناسبت تقویم روسیه به حساب آورد.
برای اطلاعات بیشتر درباره «روز پیروزی» اینجا را بخوانید:
www.iloverussia.ir/den_pobedy_rooz_e_piroozi_rusie

و اما درباره آهنگ «درنا».
در جنوب روسیه استانی هست به نام «اوستیای شمالی». همان طور که می دانید مردمان این منطقه، ریشه های تاریخی فرهنگی نزدیکی با ایران دارند.
در یکی از روستاهای «اوستیا»، هفت برادر در جنگ جهانی دوم شهید شدند. خبر شهادت پسر سوم که می رسد، مادر سکته می کند. خبر شهادت پسر هفتم که می رسد، پدر جانش را از دست می دهد.
به یاد این هفت برادر، بنای یادبودی به شکل ۷ غاز در این روستا ساختند.

«رسول حمزاتوف» (Rasul Gamzatov) شاعر برجسته و نامدار اهل داغستان که به زبان «آواری» شعر می سرود، با الهام از داستان این هفت برادر و همین طور درناهای کاغذی ژاپنی، شعری به زبان آواری سرود که بعدها توسط «نااوم گربنف» (Naum Grebnev) کسی که ۱۵۰ کتاب از زبان های شرقی، از جمله فارسی به زبان روسی ترجمه کرده، به روسی برگردانده شد.
در سال ۱۹۶۹ خواننده و بازیگر معروف «مارک برنس» (Mark Bernes) این شعر را در مجله ای می بیند و ظرف مدت کوتاهی آن را می خواند. یک ماه بعد به دلیل سرطان از دنیا می رود و «درنا» آخرین اجرای او می شود.

راستش این آهنگ آن قدر برای روس ها عزیز است که جرات ترجمه آن را ندارم. اما حرف کلی این آهنگ آن است که سربازهایی که جان می دهند، زیر خاک نمی روند، بلکه مثل درنا بال می گیرند و پرواز می کنند.
امیدوارم یکی از دوستان مترجم این شعر زیبا را به فارسی برگرداند.

بهروز بهادری فر

مطالب مرتبط:
آهنگ کاتیوشا
آهنگ روسی «پُلوشکا پُله»
آوار

نسخه فیس بوک: https://goo.gl/FDM5HU