بایگانی دسته: اقتصاد

صف برای «مک دونالدز» در شوروی


یک سال قبل از فروپاشی شوروی، رستوران آمریکایی «مک دونالدز» که موفق شده بود از حزب کمونیست روسیه اجازه فعالیت بگیرد، اولین شعبه خود در خاک روسیه را افتتاح کرد.
این شعبه در میدان «پوشکین» روسیه قرار دارد و تا مدت ها بزرگ ترین شعبه «مک دونالدز» در دنیا بود. و البته، اولین رستوران فست بود در روسیه.
در روز افتتاحیه، یعنی ۳۱ ژانویه ۱۹۹۰، حدود ۵ هزار نفر صف بستند و ۶ ساعت منتظر ماندند تا جزو اولین هایی باشند که این غذای عجیب و غریب را امتحان می کنند. در همان روز«مک دونالدز» به ۳۰ هزار نفر سرویس داد.
این ویدئو را ببینید تا حساب کار دستتان بیاید!

امروز که ۲۵ سال از آن تاریخ گذشته، رابطه روسیه و آمریکا دوباره رو به سردی گذاشته و صحبت از این است که «مک دونالدز» و «KFC» در روسیه را تعطیل و یا محدود کنند. هرچند که این کار بعید به نظر می رسد.
«مک دونالدز» حدود ۴۰۰ رستوران در سراسر روسیه دارد و یکی از ارزان ترین و پرطرفدارترین فست فودهای روسیه است.


روز افتتاحیه «مک دونالدز»

نویسنده: بهروز بهادری فر

صف در شوروی

یکی از آشناترین تجربه های مردم در زمان شوروی سابق، صف های طولانی بود.

تک تک افراد در شوروی سابق ( وهنوز هم!)، در یک آدرس مسکونی ثبت می شدند و ارایه کلیه خدمات شهری و بهداشتی و… به هر فردی، فقط در محله خودش امکان پذیر بود.
بنابراین اداره آمار می دانست که در هر شهر و محله ای چه تعداد خانوار زندگی می کند.
سهمیه تک تک کالاها هم توسط دولت تعیین و تصویب می شد. طوری که مردم قیمت اکثر کالاها را از بر می دانستند.
بر این اساس، اداره آمار، نیاز نان و کالباس و صابون و… شهر به شهر و محله به محله را محاسبه و ادارات دیگر، کار توزیع را انجام می دادند.

با توجه به وسعت کشور و کمبود منابع، سهمیه مصوب بسیار کمتر از نیاز واقعی مردم بود و به همین دلیل، ایستادن در صف های طولانی به یکی از کارهای روزمره مردم تبدیل شده بود. بعضی صف ها چندین ساعت طول می کشید. برای همین مردم شماره نوبتشان را از اول صف می شمرند، کف دستشان می نوشتند، می رفتند به کارشان می رسیدند و بر می گشتند.

علاوه بر این، تنوع محصول عملا بی معنی بود. کارخانجات همه دولتی بودند. تولید و فروش توسط مردم هم که اکیدا ممنوع بود. پس می ماند دو جور کالباس و چهار جور پنیر و دو جور کنسرو و همین!
سهمیه بندی فقط مختص مواد غذایی نبود. مثلا مبلمان (کمد) ساخت یوگوسلاوی آن زمان کالایی لوکس محسوب می شد. اما این طور نبود که بروید فروشگاه، بار کنید ببرید منزل. باید ثبت نام می کردید و منتظر می ماندید تا آیا نوبتتان بشود یا نشود.

خلاصه که کمبود عرضه و انتظار برای خرید کالا، بخشی جدانشدنی از زندگی مردم شوروی بود.
این روزها که صحبت از خودداری روسیه از خرید محصولات کشاورزی از اروپا، در پاسخ به تحریم های غرب است، خاطرات صف های طولانی هم بین مردم زنده شده است.

نویسنده: بهروز بهادری فر

ولادیمیر پوتانین

ولادیمیر پوتانین

روسیه، کشوری که زمانی در آن خرید و فروش برای منافع شخصی، شرم آور و جرمی نابخشودنی بود، بعد از فروپاشی در سال ۱۹۹۱ به یک کشور «میلیاردر پرور» تبدیل شد.
«ولادیمیر پوتانین» (Vladimir Potanin) یکی از این افراد است.
طبق آخرین برآوردها، سرمایه او حدود ۱۴ میلیارد دلار تخمین زده شده است و بر اساس مجله «فوربس»، وی ۸ مین میلیادر روس و ۸۶ مین میلیاردر جهان به شمار می رود.
این درحالی است که قبل از طلاق گرفتن از همسرش در سال گذشته، در جایگاه ۵۸ دنیا قرار داشت. بعد از طلاق، وی هر ماه مبلغ ۲۴۰ هزار دلار به همسرش، ناتالیا، پرداخت می کند.

«ولادیمیر پوتانین» از یک خانواده بانفوذ کمونیست بود که بعد از فروپاشی به تجارت روی آورد. او ابتدا با «میخاییل پروخورف» دیگر میلیاردر روس (و نامزد ریاست جمهوری روسیه در سال ۲۰۱۲) شریک شد، اما بعدها این دو از هم جدا و به تنهایی به کسب ثروت مشغول شدند.
در حال حاضر او مدیر شرکت Norilsk Nickel، بزرگ ترین شرکت تولید نیکل و پالادیوم جهان است و در زمینه های تجاری مختلفی از ملک و املاک گرفته تا رسانه و توریسم سرمایه گذاری های سنگینی کرده است.

نکته جالب درباره «ولادیمیر پوتانین» این است که او یکی از اولین میلیاردرهای روس است که به فعالیت های رسمی و ساختارمند در امور خیریه روی آورد و «بنیاد پوتانین» او که یک موسسه خیریه است، در زمینه آموزش و فرهنگ و هنر فعالیت می کند و شخص وی تا کنون میلیاردها دلار خرج این امور کرده است.
چند سال پیش اعلام کرد که بخش عمده ای از ثروتش را به امور عام المنفعه می بخشد و دیگران را هم تشویق می کند که از این الگو پیروی کنند.

توضیح این که «بنیاد اومانا» (موسسه فرهنگی غیر انتفاعی ایرانی در روسیه) که I Love Russia یکی از پروژه های آن است، دو سال پیش در زمینه معرفی هنر پارچه قلمکار در روسیه، با«بنیاد پوتانین» همکاری داشته است.

روبل، واحد پول روسیه


واحد پول روسیه «روبل» است. هر «روبل» شامل صد «کوپک» می شود.
در حال حاضر ۶ اسکناس و ۱۰ سکه در روسیه رایج است.
تصویر پشت سکه های «کوپک»، نماد مسکو است و «سنت ژورژ مقدس» یا «جرجیس فاتح» نام دارد. جرجیس سوار بر اسب در حال کشتن یک اژدهاست.
تصویر پشت سکه های «روبل» نماد روسیه و یک عقاب دو سر است.
تصاویر رو و پشت هر اسکناس به جاذبه های یک شهر (استان، جمهوری) اختصاص دارد. مثلا ۵۰ روبلی به سنت پترزبورگ و ۱۰۰ روبلی به مسکو اختصاص داده شده.
در حال حاضر تقریبا هر ۳۵ روبل معادل یک دلار آمریکاست.
کشورهای روسیه، بلاروس و قزاقستان قصد دارند تا در چارچوب «اتحادیه اقتصادی اوراسیا»، واحد پول مشترک جدیدی به نام «آلتین» (Altyn) را تا سال ۲۰۲۵ معرفی کنند.

نویسنده: بهروز بهادری فر